.
Wie ben ik om te schrijven over Hella Haasse. Liever laat ik de schrijfster zelf aan het woord. Omdat haar taal zo prachtig is; haar verschillende stijlen van schrijven zo functioneel worden toegepast, al naar gelang het genre.
Taal die een bron van inspiratie is voor een ieder die zich schrijver noemt en die zo krachtig mijn eigen noodzaak tot schrijven verwoordt.
Er is in vrijwel alles wat ik geschreven heb sprake van een speurtocht. Altijd is iemand of een aantal mensen tegelijkertijd, bewust of onbewust, op zoek naar de achtergronden van gebeurtenissen, naar het eigen wezen of dat van anderen, altijd moet er een geheim ontsluierd, een raadsel opgelost worden.
Hella Serafia Haasse, uit: Persoonsbewijs
Een nieuwer testament noemt Hella Haasse gedurende haar hele schrijversleven haar lievelingsboek, getuige een citaat uit een gesprek met Arjan Peters:
Een nieuwer testament, waar ik van 1962 tot 1966 aan gewerkt heb, is mijn tot nu toe misschien meest ambitieuze poging tot het uitbeelden van een ingewikkelde samenhang. Ik vind dat het beste boek dat ik geschreven heb, omdat het in beknopt bestek ontzettend veel mededelingen geeft. Je kunt het boek niet navertellen, dat wordt een hopeloze kluwen. Dit is typisch een boek dat je lezen moet.
Het voor mij mooiste citaat van Hella Haasse komt uit haar dankwoord bij de uitreiking van de Prijs der Nederlandse Letteren. Uit het juryrapport: ‘Deze prijs werd aan Hella Haasse toegekend […] om de artistieke en menselijke waarde van haar veelzijdige oeuvre, dat bijna zeventig titels omvat in vele literaire genres.’
Zo schreef ik alsnog over Hella Haasse; ik kan niet anders.
Aan haar het laatse woord.
Hella Haasse, circa 1939. Foto: Collectie Hella S. Haasse
Er werd iets wakker in me, er groeide een noodzaak, die me nooit meer heeft verlaten. Gehoorzamen aan die innerlijke drang was een intense vorm van geluk, naar binnen gekeerd leven in zwermen van ideeën en beelden, niet alleen die vanuit de buitenwereld kwamen instromen, maar ook en vooral, die in mijzelf ontstonden en tekst wilden worden.
Hella S. Haasse, 2004
Foto: Gordon Studio's, Amsterdam. Collectie Hella S. Haasse
©Foto’s: Internet. ©Collage: Ingrid van den Bergh
Internetmuseum gewijd aan Hella Haasse
Zwanenzang in gesproken woorden
.
.
Ingrid van den Bergh schrijft en meer 
een noeste schrijfster
die verhalen uit haar lijf
schreef en borduurde
nog vol kralen voor
nieuwe boeken is zij uit
de tijd gekomen
als een kosmische
smiley kijkt ze op ons neer,
huurders van haar taal _O_
LikeLike
mooi, Marius, dat je haar de kwalificatie “noest” bijvoegt. Ik bedenk – al lezende in ‘Heren van de thee’ – dat haar schrijfstijl niet specifiek vrouwelijk is; juist niet. Ik houd daarvan.
het teken _O_ versta ik niet
huurders
hm
ja, dat zijn wij
LikeLike
_0_
zou een diepe buiging moeten geven
LikeLike
mooi gedaan en gezegd, Marius
LikeLike
prachtig blog
als de zon weg is, kom ik terug
groet
LikeLike
Dankje, Hennie. Ik liet de zon even voor wat die was (stralend) en zag een herhaling van een aflevering uit 1994 van het boekenprogramma “Passages”. Een intervieuw van Philip Freriks met Hella Haasse. Een Hollands Indisch meisje, je meisje met die open blik, die glans in haar ogen.
LikeLike
Dag Ingrid,
Met genoegen las ik je eerbetoon aan Hella.
Vanwege mijn grote bewondering voor haar, heb ik in de loop der jaren een heuse Haasse-collectie aangelegd.
Ingrid, bij het lezen van jouw favouriete Hella-citaat hierboven, dacht ik meteen aan jouw eigen motivatie op je blog, over de drang om te schrijven. Mooi herkenbaar.
Groet van jan
LikeLike
Dag, Jan, dank voor je hartelijke reactie. Je bent dus een Haasse-fan. Ik moet dat eigenlijk nog worden en vind nu overal (op Internet o.a.) aanknopingspunten om mijn kennis over haar aan te vullen.
Momenteel lees ik Heren van de thee
Zo-even hoorde ik in een herhaling van een aflevering uit 1994 van het boekenprogramma “Passages” (een intervieuw van Philip Freriks met Hella Haasse) nog een citaat van haar dat mij uit het hart is gegrepen:
“Mijn personages horen bij me, het is een gezelschap dat je hebt gecreeerd, een omgeving.”
LikeLike
Mooi eerbetoon Ingrid!
Met prachtige foto’s en citaat van een wijze vrouw
met zonnegroet
LikeLike
Dankje, svara. In mijn reactie aan Jan (anoniem) geef ik nog een citaat van Hella.
LikeLike
mooi!
we zijn nooit alleen :-)
LikeLike
In haar citaten leeft ze het meest, svara.
Dankjewel.
LikeLike
Pingback: Voor Hella | fotodichter
Ik hoorde op de radio een paar flarden uit een interview.
Hella vertelde, dat ze als kind al wilde schrijven…moest schrijven, een innerlijke dwang.
Dat het nog eens haar beroep zou worden, schrijfster, vond ze heel fijn, zei ze, maar was niet per se noodzakelijk geweest.
Ik was toch wel blijven schrijven, sowieso, zei ze…beroeps of niet….
LikeLike
Het ging haar inderdaad absoluut om het schrijven, Bart, om het innerlijke proces dat in creativiteit zijn weg naar buiten zoekt. En niet, wat veel mensen misschien dachten, te worden geordend in een rijtje van vier grote schijvers.
Hoe had ze anders die woorden kunnen spreken: […]zwermen van ideeën en beelden […] die […] tekst wilden worden.
LikeLike
Naast alle artikelen ( in 4 kranten dit weekend)vind ik het aardig dat je haar zelf aan het word laat.
Brands boeken is straks aan haar gewijd.11.20 uur.Nederland 1.
Ik had al een paar blogjes over haar. Het virtuele museum is prachtig.
Er valt nog veel te ontdekken ook. In de bibliotheek liep ik tegen De Meester van de Neerdaling aan ( nog nooit vangehoord); waarin ze het kwaad rondom WO2 verbeeldt. Ik ben benieuwd.
LikeLike
Hallo Laila,
Heb “de Neerdaling” net aangeschaft. Zo gaan we het synchroon lezen. Maar eerst verder met “Heren van de thee.”
Brands zal ik missen ivm andere activitetein. Maar ik zoek het op via uitzending gemist.
Zal ook eens naar jouw blogjes zoeken. Misschien kan je hier even een link neerzetten, zoch je al een keer maar kon je niet vinden.
Groet en een fijne dag, Ingrid
LikeLike
Een link plaatsen lukt me niet, maar ik had nav Hella een blogje toen ze 90 werd. Over mijn favoriet:
Zwanen schieten en een blogje over Landschap van de ziel, nav Oeroeg.
LikeLike
Hallo, Lalia, jammer dat ik niet kan zien waar deze blogjes zich bevinden. Overigens kan je gewoon het betreffende blogadres uit de browser knippen en in de reactieruimte plakken. Ik weet niet of er dan een hyperlink onder komt maar ik kan hem altijd nog knippen plakken naar mijn browser. Dan kom ik ook bij de bedoelde berichten uit.
Ben wel even naar je blog gaan kijken want ik zag de link naar je weblog in de waarschuwingsemail staan.
Je behandelt interessante onderwerpen. Het boekje over Kandinsky daar was ik ook al eens tegenaangelopen. Ik wil het nog een voor mijn kleinkinderen aanschaffen. Ook zie ik dat het boek “De ontembare vrouw” in je sidebar staat. Ik heb het in mijn boekenkast en verwijs er weleens naar. Vooral de uitleg van de symboliek van sprookjes vind ik heel mooi. Ik maakte ooit een gedicht n.a.v. het boek.
LikeLike
mooie citaten, ingrid. ben benieuwd naar de live uitzending straks van wim brands en later vanmiddag het portet, gemaakt door max pam. zag al in een preview dat haasse zich boos maakt over de stand van de cultuur in nederland. dat soort mensen zijn, niet alleen door hun vaardige pen en literaire kwaliteiten, onmisbaar en daarom zullen we haar node missen.
LikeLike
Hallo Rein, dank voor je reactie.Was dat niet om 17:00, het portret? Ik ga zeker kijken.
Alleen al door haar persoonlijkheid zou Hella, in beter tijden, nog heel wat potjes hebben kunnen breken, al dan niet bij de majesteit.
Ik ben me momenteel nog wat meer in haar (werk) aan het verdiepen en wil t.z.t. met een blog komen waarin ik wat breder inga op de schrijfster, haar vrouwzijn en haar drijfveren.
LikeLike
“Er werd iets wakker in me, er groeide een noodzaak, die me nooit meer heeft verlaten. Gehoorzamen aan die innerlijke drang was een intense vorm van geluk, naar binnen gekeerd leven in zwermen van ideeën en beelden, niet alleen die vanuit de buitenwereld kwamen instromen, maar ook en vooral, die in mijzelf ontstonden en tekst wilden worden.”
Hella S. Haasse, 2004
Dit is werkelijk prachtig, bedankt dat je dit onder de aandacht brengt Ingrid.
LikeLike
Ja, Marion, zulke woorden kunnen alleen maar aanspreken. Niet alleen komen ze recht uit een schrijvershart maar ze zijn ook nog zo mooi ingebed in een literair, poëtisch kader.
LikeLike
Een waar eerbetoon! En ik zie dat het virtuele museum er ook al staat.
In eerste instantie wilde ook ik iets schrijven over haar, doch vond het in tweede instantie niet juist. Er is en wordt nog steeds zoveel over haar geschreven. Uiteindelijk is zij zelf degene die het woord voert.
Overigens las ik in de krant -het Parool- dat Hella niet zo heel geliefd was in Amsterdam. Er hadden op maandagmorgen slechts 55 personen het condoleanceregister getekend, dat lag in de hoofdvestiging van de Openbare Bibliotheek, in de naar haar vernoemde Hella Haassezaal.
Ook vroegen vele Amsterdammers zich af waarom zij was gaan wonen nabij het Vondelpark, in het gebouw, waarvan ik nu even de naam niet weet, dat eigenlijk bestemd was voor de Nouveau Riche.
Maar Hella kon zich daar niets van aantrekken, ook al behoorde ze niet tot het Amsterdamse volk, zoals men dat liet weten. Zij had haar boom, vers geplant, nabij haar woonruimte.
LikeLike
Er zijn inderdaad veel mensen die over haar geschreven en dat vooral ook nu weer doen. Ik koos er dan ook bewust voor om de schrijfser zo veel mogelijki zelf aan het woord te laten.
Dat deed ik ook in een uitgebreider artikel voor ons weekblad, waarin ik ook vertel over Haasse als vrouw en auteur alsmede over haar schrijfstijl(en). Maar ook daar citeer ik vooral de schrijfster zelf.
De geschiedenis van het appartement is mij niet bekend. Pas als een kunstenaar het (privé) al te bont maakt zou ik afhaken van zijn of haar artistieke kwaliteiten en producten. Bij Hella belichaamd haar schrijfkunst.
LikeLike
Het eerste citaat van dit mooie eerbetoon sluit mooi aan bij mijn blog ‘Hella Haasse en een onvoltooide thriller’ http://wp.me/p1MauM-5m van 2 oktober. In de jaren vijftig voltooide zij een boek van haar vader, de detectiveschrijver W.H. van Eemlandt en dat deed zij op de typische Hellla Haasse wijze: nauwgezet en met veel aandacht voor achterliggende motieven.
LikeLike
Pingback: Hella Haasse; bescheiden glans 002 | Schrijfkunst
Dank, Novelle, voor je bezoek aan mijn blog.
LikeLike